ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ၏ (၅၅) ကြိမ်မြောက် ပုံမှန်အစည်းအဝေးတွင် ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး၏ နှုတ်ဖြင့် အစီရင်ခံတင်ပြချက် အပေါ် အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးမှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မြန်မာနိုင်ငံ၏တုံ့ပြန်ချက် (၁-၃-၂၀၂၄ ရက်)

(ဂျီနီဗာ ၊ ၁-၃-၂၀၂၄)

ဂျီနီဗာမြို့၌ ကျင်းပနေသည့် ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ၏ (၅၅) ကြိမ်မြောက် ပုံမှန်အစည်း အဝေးကာလအတွင်း ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာမဟာမင်းကြီး၏ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် စပ်လျဉ်း၍ နှုတ်ဖြင့်အစီရင်ခံတင်ပြချက်အပေါ် အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုကို ၁-၃-၂၀၂၄ ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ လူတိုင်းပါဝင်မှု၊ ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျမှုနှင့် ရွေးချယ်မဆောင်ရွက်မှုတို့နှင့် ဆန့်ကျင်လျက်ရှိသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ အပေါ် ဉီးတည်သည့်လုပ်ပိုင်ခွင့်သည် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုများကိုသာဖြစ်စေသည်။ ထို့အပြင် သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံမပါဝင်ဘဲ အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးမှုကျင်းပခြင်းသည် ကောင်စီ၏အဓိကရည်ရွယ်ချက်ဖြစ် သည့် ဆွေးနွေးမှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတို့ကို ကိုက်ညီရန် ပျက်ကွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ အနေဖြင့် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်း၏ စိုးရိမ်ပူပန်မှုကို မျှဝေစဉ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ၂၀၂၀ ပြည့် နှစ်၊ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၊ မဲမသမာမှုနောက်ပိုင်း ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်း နိုင်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နေရသည်သာမက လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များနှင့် PDF အကြမ်း ဖက်အဖွဲ့တို့၏ လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်မှုများကိုပါ ဖြေရှင်းနေရသည်ကိုသတိပြုသင့်သည်။ အရပ်သား ပြည်သူများနှင့် အခြေခံအဆောက်အဉီတို့ကို ကာကွယ်နိုင်ရန် နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့် လိုအပ်သော လုံခြုံရေးအစီအမံများ ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်သည်။ အကြမ်းဖက်သမားများ၏ အပြစ်မဲ့ပြည်သူ ၇,၀၀၀ ဉီးအား သတ်ဖြတ်ခဲ့မှုကို ဖုံးကွယ်ထားလျက် ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီကို စင်္ကြံတစ်ခုအဖြစ် အသုံးပြု၍ တစ်ဖက်သတ်စွပ်စွဲပြောဆိုမှုများဖြင့် အစိုးရအပေါ် နိုင်ငံရေးဖိအားပေးမှုသည် မြန်မာနိုင်ငံ အား အထောက်အကူမပြုပါ။ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာမဟာမင်းကြီး၏ နှုတ်ဖြင့်အစီရင်ခံ တင်ပြမှုတွင် အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များ၏ ဝါဒဖြန့်မှုများနှင့် စွပ်စွဲချက်များဖြင့် ပြည့်နှက်နေသည်ကို ဝမ်းနည်းဖွယ်တွေ့ရှိရသည်။ ထို့အပြင် မဟာမင်းကြီးနှင့် ကောင်စီသည် PDF အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များ ၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့များ၏ ကြိုတင်ကြံစည် တိုက်ခိုက်မှု တို့ကို အစဉ်တစိုက် လျစ်လျူရှုခဲ့သည်။ အစိုးရက တန်ပြန်တိုက်ခိုက်ချိန်တွင် ယင်းတို့မှ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုအဖြစ် ပုံဖော်ခဲ့သည်။ မဟာမင်းကြီးက ပြောကြားခဲ့သော အမျိုးသားနှစ်ဉီးအား အရှင် လတ်လတ်မီးရှို့ခဲ့သည့် ဗီဒီယိုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ယင်းဗီဒီယိုအား သေချာစစ်ဆေးကြည့်ရာတွင် ကျူးလွန် သူများ အသုံးပြုခဲ့သည့် လက်နက်မှာ တပ်မတော်အနေဖြင့် မည်သည့်အခါကမျှ အသုံးပြုခြင်းမရှိသော လက်နက်များဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ ထို့အတူ မဟာမင်းကြီး ပြောကြားခဲ့သည့် စစ်တွေမြို့ရှိဈေးကို တိုက်ခိုက်မှုမှာ အေအေသောင်းကျန်းသူများက ကျူးလွန်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူများကို ပြည်သူ့ဆေးရုံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လိုအပ်နေသူများထံ လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုအကူအညီများ ပေးအပ်နိုင်ရေး အစဉ်အမြဲအလေးထားသည်။ လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံ တစ်ဝန်းတွင် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်း ၂၀ ကျော်နှင့် အစိုးရမဟုတ်သော နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်း ၂၀၀ နီးပါးတို့၏ ရုံးခွဲများ ဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းများ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအကူအညီများ ပေးအပ်လျက်ရှိသော အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမှာ တိုးတက်မှုရှိသည်။ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီ ပေးအပ်နိုင်ရေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အာဆီယံ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေး ညှိနှိုင်းမှုဗဟိုဌာန (AHA Centre)၊ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းများ၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများ၊ အစိုးရ မဟုတ်သော နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အလှူရှင်အချို့ကို မြန်မာနိုင်ငံရှိ နေရာဒေသများသို့ သွားရောက်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း UNDCO၊ ICRC၊ UNICEF၊ IFRC၊ IOM၊ UNDP၊ UNOPS၊ UNFPA တို့မှ ဒေသဆိုင်ရာညွှန်ကြားရေးမှူးများ၏ခရီးစဉ် ၈ ကြိမ်၊ ကုလသမဂ္ဂ အဆင့်မြင့်အရာရှိများ၏ခရီးစဉ် ၂ ကြိမ် ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဖြင့် နယ်စပ်ဒေသတွင် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ ပေးဝေနိုင် ရေးအတွက် မူအားဖြင့် သဘောတူညီထားသည်။ ဆွေးနွေးပြောကြားသူအများစုမှာ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်မှလူများ နေရာရွှေ့ပြောင်းခဲ့ရသည့် အဓိကဇစ်မြစ်နှင့် ARSA (ခေါ်) Aqa Mul Mujahideen အကြမ်းဖက်အဖွဲ့၏ ရက်စက်စွာသတ်ဖြတ်မှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို လျစ်လျူရှုထားသည်ကို လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် နှစ်နိုင်ငံချုပ်ဆိုထားသော သဘောတူစာချုပ်များနှင့်အညီ ရခိုင်ပြည်နယ်မှ နေရပ်စွန့်ခွာသူများအား ပြန်လည်လက်ခံနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ထို့အပြင် သဘောတူထားသည့်အတိုင်း စိစစ်ပြီးနေရပ်စွန့်ခွာသူများကို လက်ခံရန်၊ လိုအပ်သော အထောက်အပံ့များပေးအပ်ရန်၊ သတ်မှတ်ထားသော ကျေးရွာများတွင် နေရာချထားရန်နှင့် ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုနိုင်ရေးအတွက် ထောက်ပံ့ရန်အသင့်ရှိသည်။ ပြန်လည်ဝင်ရောက် လာမည့်သူများအား ကျေးရွာ (၂၀) တွင် Cash for Work အစီအစဉ်ဖြင့် နေအိမ်များဆောက်လုပ်စေပြီး ပြောင်းရွှေ့နေရာချထားပေးမည်ဖြစ်သည်။ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသူများ ၎င်းတို့၏ မူလနေရပ် (သို့မဟုတ်) မူလနေရပ်နှင့် အနီးဆုံးဖြစ်မည့်နေရာများကို ပိုမိုရွေးချယ်နိုင်စေရန်အတွက် မြန်မာဘက်မှ သတ်မှတ်ကျေးရွာ ၂၀ ၏ ၅ မိုင်အတွင်းရှိ လက်ရှိလူနေထိုင်သည့် ကျေးရွာများတွင် နေရာချထားပေး နိုင်ရေးအတွက် စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ယခင်က ထိုသို့စီစဉ်ဆောင်ရွက်မှုမျိုးမရှိခဲ့ဘဲ လက်ရှိမြန်မာအစိုးရအနေဖြင့် နေရပ်စွန့်ခွာသူများကို ပြန်လည်လက်ခံရေးအတွက် စိတ်ရင်းမှန်စွာဖြင့် လိုက်လျောဆောင်ရွက်ပေးနေမှုနှင့် နိုင်ငံရေးဆန္ဒရှိမှုတို့ကို ဖော်ပြမှုတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ မူအရ မြန်မာနိုင်ငံ သည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအပေါ် ဉီးတည်သတ်မှတ်သည့် လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာများနှင့် အပြုသဘောဆောင် သော ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေသော ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးပေးခြင်း မရှိသည့် လုပ်နည်းလုပ်ဟန်များကို ဆန့်ကျင်သည်။ ထို့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် မဟာမင်းကြီး၏ နှုတ်ဖြင့်အစီရင်ခံတင်ပြချက်နှင့် အချို့သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များ၏ ပြောကြားချက်များသည် ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်ထက် ကျော်လွန်လျက်ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်သူများ ကို ထိခိုက်နစ်နာစေရန် တစ်ဖက်သတ်အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်ရန် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများကို လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံက အဆိုပါဆွေးနွေးပြောကြားမှုများကို ကန့်ကွက်ပယ်ချသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် မျှတပြီး အပြုသဘောဆောင်စွာ ဆွေးနွေးပြောကြားပေးခဲ့သည့် ကိုယ်စားလှယ်များ ကို အသိအမှတ်ပြု ကျေးဇူးတင်သည်။

မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံး၊